اندازه ی بنگاه و تعدیل آن: اشتغال یا تولید؟

ورود بنگاه ها در اندازه هایی غیر از حداقل اندازه ی کارآ از واقعیت های اقتصادی در حوزه ی عمل است. با وجود این، انتظار بر آن است تا بنگاه ها برای بقا پس از ورود با سرعتی معقول که می توان از آن به سرعت تعدیل تفسیر نمود، خود را به حداقل اندازه ی کارآ نزدیک نماید. اما این سؤال که بنگاه ها سرعت تعدیل خود را برمبنای چه معیاری تنظیم می نمایند، سؤالی اساسی در اقتصادصنعتی است، چه آنکه اگرچه براساس مبانی تئوریک بنگاه ها سرعت خود را برمبنای میزان تولید تنظیم می کنند؛ اما در دنیای واقعی بنگاه ها تعدیل خود را براساس اشتغال نیز انجام می دهند. از این رو، این مقاله می کوشد تا تعدیل در اندازه ی بنگاه های جدیدالورود صنایع تولیدی در دوره ی 81-1375 و سرعت آن را با معیارهای اشتغال و تولید ارزیابی نموده و معیار غالب را استخراج نماید. با استفاده از روش کومانور- ویلسون، شواهد موجود نشان داده است همواره بیش از 90 درصد از بنگاه ها با هر دو معیار اشتغال و تولید در اندازه ای کمتر از حداقل اندازه ی کارآ فعالیت نموده اند. سرعت تعدیل، محاسبه شده با ضریب l نیز نشان داده است بر خلاف انتظار، اما همسو با مطالعات پیشین این حوزه در ایران، بنگاه هایی در فواصل دورتر از اندازه ی بهینه سرعت تعدیل پایین تری تجربه نموده اند. این یافته از حیث سیاست گذاری از یک سو لزوم آگاهی بخشی به بنگاه های جدیدالورود جهت اطلاع از اندازه ی بهینه و سرعت مناسب در دستیابی به آن و در زمانی معقول را نشان داده و از سویی دیگر احتمال خروج بخش عمده ای از بنگاه ها را با گذر زمان گوشزد می نماید.